‘Jongeren melden zich aan als maatje omdat ze zelf eenzaam zijn’
29 september tot en met 6 oktober is het de Week tegen Eenzaamheid.
Niet alleen ouderen zijn eenzaam, ook jongeren. Vaak ontstaan of verergeren deze gevoelens bij veranderende omstandigheden zoals het overlijden van een partner, familie en vrienden, verhuizingen, scheiding van ouders, of naar een nieuwe school gaan.
Maartje Laan is als sociaal werker werkzaam bij MEE & de Wering. In haar dagelijks werk heeft ze te maken met eenzaamheid van oudere klanten. „Hun familie woont verder weg, of vrienden overlijden. Een oudere krijgt hierdoor een steeds kleiner netwerk om op terug te vallen”. Als vrijwilligers coördinator komt ze ook in contact met jongeren en constateert ook bij hen een toenemende eenzaamheid. Waar jongeren zich aanvankelijk als maatje aanmeldden voor menselijk contact met een oudere, constateert ze de laatste tijd een verschuiving: „Jonge mensen bieden zich aan als gezelschapsmaatje voor iemand van dezelfde leeftijd. Niet alleen voor de ander, maar óók omdat ze zelf eenzaam zijn”. Toch heerst er vaak een taboe op het uiten van eenzaamheid, en dat hoeft niet, zegt Maartje. „Je bent er niet alleen in”.
Taboe
‘Er wordt vaak gedacht dat een maatje wordt vaak ingezet voor ouderen. Ouderen zijn vaak eenzaam, en het (voor) oordeel is dat jongeren vaak tijd over hebben, en niet eenzaam zijn. Dit klopt niet. We zien echt dat jongeren het moeilijk hebben, ondanks dat ze online vaak heel handig zijn, vertelt Maartje. „Ze kunnen snel iemand vinden op een platform op Facebook als “Noordkop voor Elkaar’, waar ze zich aanmelden voor contact. Toch speelt er echt schaamte mee”. Het is niet altijd helder bij hoeveel mensen het speelt, constateert ze. „Door corona hadden jongeren vrijwel alleen nog maar online contact. Er is meer aandacht voor eenzaamheid ontstaan waardoor mensen zich ook meer realiseren dat ze eenzaam zijn”.
Huisbezoek
Als ouderenadviseur gaat Maartje op huisbezoek en kijkt samen met haar klant wat hij of zij wil: Het opbouwen van een één op een contact? Of iets met een groepje iets ondernemen? Bijvoorbeeld naar een wijkcentrum om een kopje koffie te drinken, of het volgen van een workshop. Er zijn meer mogelijkheden. Zoals bijvoorbeeld met een groep mensen koken, en leren hoe je een gezonde en goedkope maaltijd in elkaar kunt zetten. „Bedenk ook: je kunt eenzaam zijn, maar dit bekent niet dat je het met iedereen kunt vinden”. Soms wil iemand een jonger maatje of dezelfde leeftijd. „Toevallig had ik vandaag twee vragen van dames uit dezelfde wijk. Allebei gaven ze aan eenzaam te zijn. Ze wilden af en toe een kort rondje wil lopen en een kop koffiedrinken, liefst iemand uit dezelfde wijk. Ik heb ze aan elkaar gekoppeld. Wellicht dat er een mooie vriendschap uit ontstaat. De link met de buitenwereld wordt door zo’n contact ook kleiner”. Laatst kreeg ze een vraag binnen van een man uit Den Helder die boodschappenhulp zocht, maar eigenlijk eenzaam is. Zijn dochter woonde 1,5 uur van hem vandaan. „Ik heb hem gekoppeld aan een man uit Schagen. De eenzaamheid is niet direct weg, maar hij is echt aan het genieten als hij met zijn maatje zijn wekelijkse kopje koffie buiten de deur nuttigt. Wat een dagdeel per week toch het verschil kan maken”.
Vrijwilligerswerk
Er zijn ook veel mensen die eenzaam zijn maar zelf nog alles prima kunnen doen. Ze zijn met pensioen en hebben tijd over om iets te betekenen voor een ander, en hebben zelf geen vraag behalve dat ze eenzaam zijn. „Die mensen probeer ik te motiveren om zelf vrijwilligerswerk te gaan doen. Dit is een goede plek om contacten te leggen. Mijn grootste tip: maak het bespreekbaar. Kijk wat er te doen is in jouw buurt. Ga het praatje aan met die leuke buurvrouw.”